Nasz Patron

Józef Lipski
1894 - 1958

Dziedzic Szczur i ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie

dyplomata i patriota Józef Lipski

 

Józef Lipski wywodził się ze starego szlacheckiego rodu, pieczętującego się herbem Grabie. Wśród  przodków Józefa Lipskiego było wielu zasłużonych Polaków; dla naszego regionu zwłaszcza Wojciech Lipski (1805 - 1855) - główny fundator Królewskiego Gimnazjum Męskiego w Ostrowie Wielkopolskim (obecnie I LO).

Od 1786 r. siedzibą jednej z gałęzi rodu Lipskich był Lewków. W 1898 r. Zofia Lipska z Lewkowa, matka Józefa, nabyła majątek w Szczurach.

Józef Lipski herbu Grabie urodził się w dniu 5 czerwca 1894 r. we Wrocławiu. Jego rodzicami byli Wojciech Lipski i Zofia Lipska z domu Lippe.

Ojciec Józefa - Wojciech Lipski był ziemianinem, właścicielem majątku w Lewkowie. Angażował się także w działalność niepodległościową, a w 1919 r. został pierwszym starostą powiatu ostrowskiego po zrzuceniu pruskiego panowania.

Młody Józef Lipski uczęszczał do Królewskiego Gimnazjum Męskiego w Ostrowie. W czasie edukacji był członkiem konspiracyjnej i niepodległościowej organizacji patriotycznej pod nazwą: Towarzystwo Tomasza Zana (TTZ). Maturę zdał w 1915r.

W okresie 1915 - 1919 studiował prawo w Lozannie (Szwajcaria). Po ich ukończeniu - za radą ojca - zaangażował się w działalność dyplomatyczną.

Pełnił funkcję sekretarza polskiej służby dyplomatycznej:

  • w Londynie (1919 - 1922)
  • w Paryżu (1922 - 1924)
  • w Berlinie (1925)

 

Uczestniczył w międzynarodowych konferencjach:

  • w Locarno (1925)
  • w Hadze (1929 i 1930)
  • w Lozannie (1932)

 

 

W 1927 r. został właścicielem majątku w Szczurach

Wiosną 1933 r. mianowano go posłem w Berlinie - z zadaniem doprowadzenia do odprężenia napiętych stosunków z Niemcami

W dniu 26 stycznia 1934 r. Józef Lipski i niemiecki minister spraw zagranicznych Konstantin von Neurath podpisali polsko - niemiecką deklarację o niestosowaniu przemocy.

Deklaracja ta doprowadziła do czasowej normalizacji i poprawy stosunków polsko-niemieckich w latach 1934-1939.

 

Jak wspominał przyjaciel
Józefa Lipskiego, K. Morawski:

Lipski zdawał sobie jasno sprawę, że układ z Trzecią Rzeszą oznacza tylko rozejm, nalegał, by okres odprężenia wyzyskać dla poprawienia i wzmocnienia stosunków z naszymi naturalnymi sojusznikami.

 

W październiku 1934 r. Józef Lipski został mianowany ambasadorem Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie

Funkcję ambasadora polskiego w Berlinie Józef Lipski pełnił w okresie 1934 - 1939

W okresie tym starał się, jak tylko można było najlepiej, reprezentować interesy Polski w Niemczech.

 

Po ataku Hitlera na Polskę w 1939 r., Józef Lipski w dniu 2 września 1939 r. przez Danię oraz państwa bałtyckie powrócił do Ojczyzny.

Następnie przez Rumunię przedostał się do Francji, gdzie wstąpił do tworzonego Wojska Polskiego (I Dywizja Grenadierów). W 1940 r. dostał się do niemieckiej niewoli, z której uciekł do Londynu.

W Londynie Józef Lipski został włączony do sztabu cywilnego gen. Władysława Sikorskiego jako jego osobisty doradca.

W latach 1942 - 1943 Józef Lipski uczestniczył w podróżach gen. Sikorskiego do USA i na Bliski Wschód.

Następnie w randze majora walczy we Włoszech.

Po zakończeniu wojny Józef Lipski pozostał na emigracji

  • Przebywał w Wielkiej Brytanii, a później w USA
  • Żywo interesował się sytuacją w Polsce rządzonej przez komunistów
  • Zmarł w dniu 1 listopada 1958 r. w Waszyngtonie

Paweł Starzeński, sekretarz ministra spraw zagranicznych Józefa Becka, pisał o Józefie Lipskim jako o człowieku:

(...) bardzo inteligentnym, po poznańsku zaradnym i ścisłym w myśleniu i w pracy, obdarzonym wielką swadą i zanikającym już dziś darem opowiadania, który stanowił jedną z podstaw jego uroku osobistego (...).

Był biegły nie tylko w obrębie czystej polityki, sprawy gospodarcze i finansowe były mu równie bliskie, stanowił pod tym względem rzadki wypadek nie tylko w naszym ministerstwie, ale też i innych państw. Był świetnym negocjatorem i potrafił łączyć wielką bezpośredniość w postępowaniu z drugimi z twardą obroną interesów własnego kraju.

Józef Lipski był jednym z najmłodszych ambasadorów w Europie

  • Miał niebywałe talenty negocjatorskie
  • Znał biegle trzy języki obce: francuski, angielski i niemiecki
  • Był odznaczony między innymi: Orderem Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych oraz francuskim Orderem Legii Honorowej

 

W 1945 r. jego majątek w Szczurach został przejęty przez Państwo Polskie. Od 1949r w Pałacu Lipskich znajduje  się nasza szkoła.